CẤU TRÚC CỦA CƠ XƯƠNG

05/09/2019
Giải phẫu cơ

Các cơ xương bao gồm các sợi cơ tương ứng với các lượng nhỏ mô liên kết, các mạch máu và các dây thần kinh. Mỗi sợi cơ xương là một tế bào đơn lẻ, dài, hình trụ chứa vài nhân nằm ở ngoài rìa sợi gần màng cơ xương.

Các sợi cơ phát triển từ các tế bào đa nhân ít trưởng thành hơn gọi là sợi nguyên cơ – myoblast.

Các nhân của nó là kết quả từ sự hợp nhất các tế bào tiền thân của sợi nguyên cơ, chứ không phải từ sự phân chia các nhân trong các sợi nguyên cơ. Các sợi nguyên cơ được chuyển đổi thành các sợi cơ như các protein co được tập hợp trong tế bào chất của nó. Ngay sau khi các sợi nguyên cơ hình thành, các dây thần kinh mọc vào bên trong vùng này và phân bố đến các sợi cơ đang phát triển.

Các sợi cơ xương trong thiết đồ cắt dọc

Số lượng sợi cơ xương duy trì khá hằng định sau khi sinh. Sự nở hay sự phì đại của các cơ sau sinh do đó là kết quả từ sự gia tăng kích cỡ của cơ. Tương tự, sự phì đại của cơ khi đáp ứng với luyện tập là chủ yếu do sự gia tăng kích cơ sợi cơ, hơn là sự gia tăng số lượng cơ.

Như quan sát ở thiết đồ cắt dọc, các dải sáng và sậm màu luân phiên tạo cho cơ có hình dáng sọc, hay vân. Một sợi đơn lẻ có thể vươn dài từ đầu này đến đầu kia của một cơ. Trong hầu hết các cơ, các sợi xếp độ dài từ khoảng 1 nm đến khoảng 4 cm và đường kính từ 10 µm đến 100 µm. Các cơ lớn có tỉ lệ phần trăm nhiều các sợi cơ có đường kính lớn, trong khi những cơ nhỏ, mảnh có một tỉ lệ lớn các sợi có đường kính nhỏ. Tuy nhiên, bất kỳ cơ nào cũng chứa một hỗn hợp các sợi đường kính lớn và nhỏ.

Các lớp bọc bằng mô liên kết của cơ

Mô liên kết tương ứng với cơ xương (hình 9.2) là quan trọng đối với chức năng phù hợp của nó. Mô liên kết tạo cho các sợi cơ một kết cấu vững chắc để nó bám vào. Sợi bằng mô liên kết bao bọc quanh một sợi cơ và các mạc cơ vươn ra quá bụng cơ để trở thành gân, gân này nối các cơ với các xương hoặc lớp bì của da.

Cấu tạo chi tiết cơ

Các cấu trúc cơ xương, mô liên kết, sự phân bố thần kinh và nguồn cung cấp máu

Màng cơ tương của sợi cơ (tế bào cơ) được gọi là sarcolemma. Hai lớp mô liên kết mỏnh mảnh nằm ở ngay bên ngoài màng cơ tương. Lớp mỏng hơn và ở phía sâu hơn trong hai lớp là phiến ngoài – external lamina. Nó gồm hầu hết các sợi lưới (collagen) và quá mỏng đến nỗi không thể phân biệt nó với màng cơ tương khi nhìn dưới kính hiển vi.

Lớp thứ hai cũng gồm hầu hết là các sợi lưới nhưng là lớp dày hơn, gọi là endomysium – màng sợi cơ. Một bó sợi cơ có màng sợi của nó lại được bọc bởi một lớp mô liên kết đặc hơn gọi là perimysium – màng bó cơ. Từng bó mà được màng bó cơ bọc lại được gọi là fasiculus – một chùm cơ. Một cơ gồm nhiều chùm cơ nhóm lại với nhau và được một lớp mô liên kết thứ ba bao quanh, lớp này được gọi là epimysium – màng chùm cơ.

Màng chùm cơ được cấu tạo bởi mô liên kết collagen đặc và bao phủ toàn bộ bề mặt cơ. Fascia – mạc là một thuật ngữ chung dành cho các màng mô liên kết trong cơ thể. Mạc cơ (trước đây được gọi là mạc sâu), nằm ở trên màng chùm cơ– epimysium, chia tách và ngăn khoang các cơ hoặc nhóm cơ đơn lẻ với nhau. Nó cấu tạo bởi mô liên kết collagen không đều.