Giải phẫu các cơ nhai( masticatory muscles)
Các cơ nhai là những cơ vận động xương hàm dưới tại khớp thái dương - hàm dưới. Nhóm này gồm 4 cơ là cơ cắn, cơ thái dương và hai cơ chân bướm ngoài, cơ chân bướm trong.
Cơ cắn masseter
Cơ cắn gồm phần nông và phần sâu từ cung xương gò má chạy xuống tới góc và ngành xương hàm dưới
Động tác: kéo xương hàm dưới lên trên. Phần sau kéo xương hàm dưới ra sau
Cơ masseter là một cơ tứ giác, khỏe bao phủ mặt bên của cơ ức đòn chũm. Nó bao gồm hai lớp:
- Lớp cơ bề mặt. Là lớp cơ lớn, nguyên ủy( điểm cố định) xuất phát từ cung xương zygomatic ( xương gò má) và hai phần ba phía trước của vòm zygomatic. Từ đây, các sợi cơ của lớp cơ bề mặt chạy xuống phía dưới và phía sau gắn vào bề mặt bên của góc và nửa dưới của cơ ức đòn chũm.
- Lớp cơ sâu. Lớp cơ này phát sinh từ bề mặt trung gian và rìa dưới của vòm zygomatic. Những sợi này chạy dọc xuống dưới chèn vào phần góc và ngành hàm xương hàm dưới
Các dây thần kinh của cơ masseter bắt nguồn từ các dây thần kinh masseteric, một chi nhánh của dây thần kinh hàm dưới. Nguồn cung cấp máu của nó bắt nguồn từ động mạch masseteric, xuất phát từ động mạch hàm trên. Chức năng chính của cơ này là phát âm thanh là kéo nâng hàm dưới lên trên, lớp cơ sâu kéo xương hàm dưới ra sau
Cơ thái dương Temporalis
Cơ thái dương đi từ hố thái dương tới mỏm vẹt và bờ trước của ngành xương hàm dưới.
Động tác: nâng xương hàm dưới cả khi cơ co; riêng các sợi sau co kéo xương hàm dưới ra sau, sau khi hàm dưới được kéo ra trước
Cơ chân bướm ngoài lateral pterygoid
Cơ chân bướm ngoài đi từ xương bướm( đầu trên bám vào cánh lớn, đầu dưới bám vào mặt ngoài mảnh ngoài mỏm chân bướm) tới cổ lồi cầu xương hàm dưới và đĩa khớp thái dương - hàm dưới
Động tác: kéo mỏm lồi cầu và đĩa khớp xương hàm dưới ra phía trước. Nhờ đó mà xương hàm dưới được kéo ra trước và hạ thấp trong khi chỏm của nó xoay trên đĩa khớp. Kết quả là miệng há được ra
Cơ chân bướm trong medial pterygoid
Cơ chân bướm trong đi từ mặt trong của mảnh ngoài mỏm chân bướm và củ xương hàm trên tới góc xương hàm dưới.
Động tác: nâng xương hàm dưới; đưa xương hàm dưới ra trước khi cùng cơ với cơ chân bướm ngoài. Khi các cơ chân bướm ở một bên co, xương hàm dưới cùng bên xoay ra trước và sang phía đối diện quanh trục thẳng đứng là chỏm xương hàm dưới bên đối diện